Devrimin kilometre taşları: Şaikhet’in kamerasında yıkım ve yapım

Büyük fikirlerin yansımaları her zaman büyük mü olur? Yeninin yolu eskiden nasıl geçer? Yıkım ve yapım bir kareye nasıl sığar? Olağanüstü hedefler gündelik yaşamda nasıl yankı bulur?

Tüm bu düşünceleri, söze ihtiyaç duymaksızın devrimci bir biçimde ifade etmede usta bir isim var: Sovyet fotoğrafçı Arkadi Şaikhet (1898-1959).

İsmini daha önce fazla duymadığımız Şaikhet, objektifiyle bize çığır açan, ikilikler içeren fotoğraflar sunuyor. Ancak bununla da kalmıyor; aynı zamanda Ekim Devrimi’nden İkinci Paylaşım Savaşı'na kadar uzanan dönemde Sovyetler Birliği’nin inşa sürecine de ışık tutuyor. Peki nasıl?

Ekim Devrimi ile birlikte, dönemin yeni sanat akımlarında çarpıcı gelişmelerin yaşandığını en iyi sinema örneğinden tanıyoruz. Ancak, devrimin itkisini sadece birkaç sanat dalıyla sınırlamak yanlış olacaktır. Sovyetler Birliği’nde atılan her adım, topluma farklı bir dünyanın mümkün olduğunu gösterirken, devrimin heyecanı hayatın her alanına yansır. Bu dönemde devrimin tüm yenilikçi coşkusunu sinema gibi fotoğrafçılıkta da görebiliyoruz. Şaikhet gibi isimler, daha önce eşine fazla rastlanmayan bir üslupla kameralarını eline alan yeni nesil Sovyet sanatçılardır. (Fotoğrafçılık alanında öne çıkan Aleksandr Rodçenko, Georgi Petrusov ve Boris İgnatoviç gibi isimleri sayabiliriz.)