İran, Rusya ve Çin'den Umman Körfezi'nde ortak tatbikat

İran, Rusya ve Çin, Umman Körfezi'nde ortak deniz tatbikatlarına başladı. Bu, üç ülkenin birlikte askeri tatbikatlar gerçekleştirdiği beşinci yıl oldu.

Çin kanalı CGTN, Deniz Güvenlik Kuşağı 2025 adlı tatbikatların dün İran'ın Çabahar limanı yakınlarında başladığını ve "katılımcı ülkelerin deniz kuvvetleri arasındaki işbirliğini" güçlendirmeyi amaçladığını bildirdi.

CGTN'ye göre deniz tatbikatları "deniz hedeflerini vurma, hasar kontrolü ve ortak arama ve kurtarma operasyonlarını" içerecek.

Rusya'nın Interfax haber ajansı da, Rusya Savunma Bakanlığı'nın açıklamasına atıfta bulunarak, "İki gün boyunca gemilerin mürettebatı, insansız botları ve sahte bir düşmanın insansız hava araçlarını simüle eden hedeflere büyük kalibreli makineli tüfekler ve küçük silahlarla gündüz ve gece ateş açtı" diye bildirdi.

İranlı haber ağı Press TV de Azerbaycan, Güney Afrika, Umman, Kazakistan, Pakistan, Katar, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri ve Sri Lanka'dan gelen deniz gruplarının da tatbikatları gözlemlediğini kaydetti.

Umman Körfezi'nin haritadaki konumu.

Askeri gerilimlerin arttığı Orta Doğu suları​

Çin ve Rusya Orta Doğu'daki sularda genellikle devriye gezmese de, bölgenin su yolları son yıllarda giderek daha fazla "militarize" oldu.

2023'ün sonlarında, Yemenli Husiler, Gazze'deki Filistinlilerle dayanışma eylemi olarak, Kızıldeniz'de İsrail'e bağlı gemilere saldırmaya başlamıştı.

Husiler, Ocak ayında Hamas ile İsrail arasında ateşkes başladıktan sonra saldırılarını durdurmuştu. Ancak, Yemenli grup, İsrail'in 10 gündür savaştan zarar görmüş bölgeye yiyecek, ilaç ve diğer temel malzemelerin girmesini engellediği Gazze'ye yönelik yeni ablukasını kaldırmaması durumunda askeri operasyonlara devam edeceğini vurguluyor.

ABD ve diğer Batılı ülkeler de bu dönemde Kızıldeniz'deki varlıklarını artırdılar ve Aralık 2023'te Husi saldırılarına karşı 10 ülkeden oluşan bir kuvvetin oluşturulduğunu duyurdular. ABD Donanması'nın da Bahreyn'de konuşlu bir filosu var.

Trump'ın İran'a mesajlarının ardından​

Bu yılki deniz tatbikatları, ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve geldiği ilk dönemde ABD'yi bir önceki anlaşmadan çekmesinden yıllar sonra, İran liderliğine nükleer anlaşma görüşmelerini yeniden canlandırmak için bir mektup gönderdiğini söylemesinin ardından geldi.

Trump geçen hafta Fox Business'a "İran'la başa çıkmanın iki yolu var: Ya askeri olarak ya da bir anlaşma yaparak" demişti.

İran'ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney ise, Washington'ı İran'a önceki müzakerelerden daha fazla kısıtlama getirmeye çalışmakla suçlamıştı.

Devlet medyasına göre, Hamaney, "Bazı zorba hükümetler müzakerelerde ısrar ediyor. Ancak müzakereleri sorunları çözmeyi değil, egemen olmayı ve kendi beklentilerini dayatmayı amaçlıyor" diye vurgulamıştı.

Hamaney, "Onlar için müzakere, yeni talepler getirmenin bir yoludur. Sorun sadece nükleer meselelerle ilgili değil, İran'ın kesinlikle kabul etmeyeceği yeni beklentiler yaratıyorlar" diye eklemişti.

İsrail yerine İran'ın 'nükleer tehdidi' konuşuluyor​

Trump, 2018 yılında 2015 İran nükleer anlaşmasından tek taraflı olarak çekildi ve Tahran'a yaptırımları yeniden uyguladı.

ABD'nin çekilmesinden sonra bir yıldan fazla bir süre nükleer anlaşmaya uymasına rağmen İran, anlaşmanın kalan imzacılarının çıkarlarını korumadaki başarısızlığını gerekçe göstererek taahhütlerini kademeli olarak azalttı.

Yaklaşık 90 nükleer savaş başlığına sahip olduğu düşünülen İsrail'in aksine, İran'ın kendi nükleer silahlarından hiçbirini geliştirmediği düşünülüyor.