Siyasi coğrafyalarda jeoekonomik kalkınma: Lojistik, gıda ve kurumsal çerçeve

Siyasi coğrafyada, yani jeopolitik dendiği zaman, Türkiye'nin stratejik konumundan sıklıkla bahsedilir.

Ancak, bu konumdan dolayı sadece bir ticaret ve lojistik merkez olmaktan öte, bir kalkınma merkezi olarak da Türkiye'nin acilen adımlar atması gerekir.

Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) Başkan Yardımcısı, Carl Skau, bu hafta Türkiye'yi ziyaret etti.

Türkiye'deki temasları boyunca Türkiye'nin insani yardımlar için önemli bir merkez olma potansiyelini de değerlendirdi.

WFP, belki de Birleşmiş Milletler'in en önemli lojistik operasyonlar kabiliyetini sağlayan alt kuruluştur.

Son 2 yılda WFP'nin, uluslararası kriz bölgelerine ulaştırılmak üzere, Türkiye'den 500 milyon dolar değerinde gıda temin ettiği düşünülürse, Türkiye'nin hakikaten insani yardımlar bakımından önemli bir uluslararası üs olma potansiyeli bulunuyor.

Rusya ve Ukrayna arası BM tahıl koridoru anlaşmasının da hayata geçirilmesinde Türkiye önemli rol üstlendi.

Bu vesileyle, kriz bölgeleri arasında, Doğu ve Batı arası siyasi coğrafyalarda, yani jeopolitik ortamda Türkiye'nin stratejik önemi bir kez daha anlaşıldı.

WFP Başkan Yardımcısı Carl Skau ve WFP Türkiye temsilcisi Stephen Cahill gibi, uluslararası kuruluş yöneticileri ve çalışanları da bu önemin fazlasıyla farkında olarak Türkiye ile olan iş birliğine önem veriyorlar.

fazla oku​

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)


Türkiye'nin Jeopolitik konumu, hem lojistikte hem ticarette avantaj sağlaıyor.

Küresel tedarik zincirlerini oluşturan rotalarda avantajların somut kazanımlara dönüşebilmesi için ticaret, lojistik ve gıda alanında önemli merkez olmaya ilaveten, ekonomik kalkınma için avantajlar sağlayabilecek kurumsal oluşumlar gerekli.

Ekonomik kalkınmanın da Türkiye'ye ve bölgesine yansıması için Orta Koridor ve Kalkınma yolu gibi stratejik projelerin hayata geçirilmesi gerekir.

Bu rotaların sadece haritalardan ibaret kalmamaları adına hem altyapı, lojistik, depolama, karayolu, demir yolu ve ilgili tesislerin tamamlanması, hem de sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın sağlanması lazım.

Türkiye'nin uluslararası kuruluşlarla olan ilişkilerini aslında daha kurumsal bir çerçeveye oturtması için sadece mevcut kuruluşlarla anlaşma kurmaya ilaveten, özel sektör, kamu ve uluslararası kuruluşların iş birliğiyle somut projeler ve oluşumlar da hayata geçirilebilir.

Orta Koridor ile Kalkınma yolu gibi ticaret rotalarının mümkün kılınması ve Türkiye ve yakın coğrafyasının kalkınmasına yönelik, özgün bir Jeoekonomik Kalkınma Bankası tam da bu kurumsal çerçeveyi sağlarken somut projeleri hayata geçirebilir

Jeoekonomik Kalkınma Bankası'nın da BM kuruluşlarının önemli bir merkezi olmaya aday İstanbul'da kurulması, Türkiye'nin kalkınma ve ekonomi alanındaki avantajlarına ilaveten, jeoekonomik açıdan BRICS'in New Development Bank'a (NDB) da bir NATO ülkesinde alternatif yaratılması da yeni alternatif seçenekler sağlayacaktır.

Türkiye'nin de üye olduğu Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT) yanı sıra, 29 Ocak 2025'te Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan Dışişleri Bakanları üçlü zirvesi sonucu Ankara Deklarasyonu'nda belirtilen hedeflerin gerçekleştirilmesi için de Jeoekonomik Kalkınma Bankası benzeri bir kurumsal çerçeve hayata geçirilebilir.

Üçlü toplantı sonucu bildiride, ticaret, yatırım, sanayi, enerji, ulaştırma ve lojistik, ile dijitallik ve iletişim alanlarında ortak projelerin geliştirilmesi ve teşvik edileceği kamuoyuna duyuruldu.

Bildiride, Orta Koridor, Kafkasya'da Zengezur Koridoru, Avrupa Kafkasya Asya Ulaştırma Koridoru'nun (TRACECA) güçlendirilmesi, COP29 ve sürdürülebilir kalkınma amaçları gibi hususlar yer alıyor.

Dolayısıyla bu tarz projelerin de yer alması ve Afrika ülkelerinin de uzun solukta kalkınmalarına katkıda bulunulabilmesi bakımından, BM Dünya Gıda Programı gibi uluslararası kurumlarla iş birliğini somut biçimde yürütebilecek bir kurumsal kuruluş avantajlı olacaktır.

Created with Sketch.
Fotoğraflarla dünyadan haberler​

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler​

• 1/30​

  31 Ocak 2025 - Filipinler'in başkenti Manila'daki protestocular, bugün düzenlenen mitingde Filipinler Devlet Başkanı Yardımcısı Sara Duterte'nin görevden alınması çağrısı yapıyor. Duterte, milyonlarca dolarlık devlet fonunu kötüye kullandığı iddialarından dolayı azledilme talepleriyle karşı karşıya. Anayasaya göre azil sürecinin mahkemeye taşınması için meclis üyelerinin üçte birinin oyu gerekiyor. Duterte'nin ayrıca Kasım 2024'te, kendisinin ölmesi halinde Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr.'ı, eşini ve meclis başkanı olan kuzenini öldürecek birini tuttuğunu söylediği öne sürülmüştü (Ted Aljibe / AFP)

• 2/30​

  30 Ocak 2025 - Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Goma kentinde yaşanan su sıkıntısı nedeniyle bölge sakinleri su toplamak için bir su noktasında bidonlarını sıraya diziyor. Devlet Başkanı Felix Tshisekedi, 23 Mart Hareketi'ne (M23) güçlü bir askeri yanıt sözü verdi. Ruanda destekli savaşçılar ülkenin maden bakımından zengin olan doğusunda ilerlemeyi sürdürdü. M23'ün Kuzey Kivu eyaletinin başkenti Goma'nın büyük bölümünü ele geçirmesi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusunun büyük bölümünü ele geçirdiği 10 yıllık çatışmanın çarpıcı bir şekilde tırmanması anlamına geliyor (Jospin Mwisha/AFP)

• 3/30​

  29 Ocak 2025 - Yerinden edilmiş Filistinliler Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeyine gitmeyi sürdürüyor. Hamas'la İsrail arasında varılan Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması 19 Ocak Pazar günü TSİ 12.15'te yürürlüğe girmişti. İsrail'in 7 Ekim 2023'ten ateşkese varılana kadar Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 841'i çocuk, 12 bin 298'i kadın olmak üzere 47 bin 283 Filistinli öldü, 111 bin 472 kişi yaralandı (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 4/30​

  28 Ocak 2025 - Çin'in ChatGPT tarzı dil modeli DeepSeek, yapay zeka dünyasını altüst etti. Yapay zekanın altına hücumuna benzetilen dönemde gelen bu ani değişim, Wall Street'i sarstı. ABD Başkanı Donald Trump, yaşanan gelişmenin Silikon Vadisi için bir "uyandırma alarmı" olduğunu söyledi (Pedro Pardo/AFP)

• 5/30​

  27 Ocak 2025 - Fransa'nın batısındaki Rennes kentinde Ille nehrinde meydana gelen olağanüstü sel felaketinin ardından caddedeki arabalar bu hale geldi. Herminia alçak basınç sisteminden kaynaklanan şiddetli yağışların Rennes'de son 40 yılın en kötü sel felaketine yol açmasının ardından Ille-et-Vilaine bölgesi sel felaketine karşı kırmızı alarma geçirilirken, diğer 8 bölge de da sel, dalga-batma ve çığ felaketlerine karşı turuncu alarma geçirildi (Damien Meyer/AFP)

• 6/30​

  25 Ocak 2025 - İsrail ordusu tarafından Gazze'nin kuzeyine dönmemeleri için uyarılan Filistinliler eşyalarıyla bekliyor. Hamas, İsrail'le varılan ateşkes anlaşması kapsamında cumartesi günü erken saatlerde İsrailli 4 kadın askeri serbest bıraktı. İsrail, bir diğer esir Arbel Yehoud serbest bırakılana kadar Filistinlilerin Gazze'nin kuzeyine dönmesine izin vermeyeceğini açıkladı. Esir takasının ikinci aşamasıyla İsrail hapishanelerinde tutulan toplam 200 Filistinli mahkum bugün özgürlüğüne kavuştu (Abdel Kareem Hana/AP)

• 7/30​

  24 Ocak 2025 - Afgan mülteciler, yeni ABD Başkanı Donald Trump'ın ülkedeki mülteci programlarını durdurmasının ardından durumu değerlendirmek üzere Pakistan'da düzenledikleri toplantıda ellerinde pankartlar tutuyor. Bu hamle, programın başlamasına günler kala onbinlerce Afgan mülteciyi risk altında bıraktı. Trump'ın kararnamesinin yürürlüğe pazartesi günü girmesi bekleniyordu ve bu kadar hızlı bir şekilde uygulanması, ABD'ye aktarma yoluyla ulaşacak bazı mültecilerin mahsur kalmasına sebep oldu (Anjum Naveed/AP)

• 8/30​

  23 Ocak 2025 - ABD'nin yeni başkanı Donald Trump, 55. kez düzenlenen Dünya Ekonomi Forumu'nda video bağlantısıyla konuşma yaptı. Sahnedeki isimler İspanyol banka Santander'in başkanı Ana Patricia Botin, Bank of America CEO'su Brian Moynihan, TotalEnergies CEO'su Patrick Pouyanne, Blackstone Group'un CEO'su Stephen Schwarzman ve Dünya Ekonomi Forumu'nun başkanı Borge Brende var. Trump ekonomik kaosun üstesinden geleceklerini belirtirken iş dünyasına da "Gelin üretiminizi ABD'de yapın" mesajı verdi. Trump Rusya - Ukrayna savaşının bitmesi için petrol fiyatlarının düşmesi gerektiğini belirterek "OPEC ülkelerinden petrol fiyatlarını düşürmelerini isteyeceğim" dedi. (Yves Herman/Reuters)

• 9/30​

  22 Ocak 2025 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Goma yakınlarındaki mülteci kamplarına kaçanlar eşyalarını motosikletlerinin arkasında taşıyor. AFP'ye konuşan güvenlik ve yerel kaynaklar, ülkenin doğusunda Kongo ordusuyla savaşan M23 grubunun 21 Ocak 2025'te Goma şehrini besleyen bir ticaret merkezi olan Minova'yı ele geçirdiğini söyledi. Halihazırda Goma çevresindeki birçok cephede çatışmalar yaşanıyor ve yüz binlerce kişi şehrin dış mahallelerinde yerlerinden edilmesi, kentin kaderine ilişkin korkuları yeniden arttırıyor (Jospin Mwisha/AFP)

• 10/30​

  21 Ocak 2025 - Almanya'nın başkenti Berlin'deki bir duvara yapılan resimde "AfD'ye ilgi yok - sağcılar aleyhine oy veriyoruz" yazıyor. Almanya 23 Şubat'ta genel seçim için sandık başına gidecek. Son anketlere göre AfD'nin oyu yüzde 20 (Christian Mang/Reuters)

• 11/30​

  20 Ocak 2025 - Donald Trump, ABD'nin 47. Başkanı olarak yemin etti. İkinci kez ABD Başkanı olarak göreve gelen Trump, konuşmasında, "Şu andan itibaren Amerika'nın gerileyişi sona ermiştir" dedi. Trump konuşmasında Meksika Körfezi'nin adını "Amerika Körfezi" olarak değiştirme ve Panama Kanalı'nı geri alma vaatlerini yineledi (Saul Loeb/AFP)

• 12/30​

  19 Ocak 2025 - Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen "Hayat Yürüyüşü"nde eylemciler "50 yıldır hayatı savunuyoruz" yazılı bir pankart taşıyor. Ülkede kürtajı yasal hale getiren Veil kanununun 50. yıldönümünde, kürtaj karşıtları "Hayat Yürüyüşü"nde protesto düzenledi. Yürüyüş, muhafazakar Katolik aktivistler tarafından düzenlendi (Martin Lelievre/AFP)

• 13/30​

  18 Ocak 2025 - Meksikalı yetkililer, ülkenin sınır kenti Chihuahua'daki göçmen kampında bir tahliye operasyonu düzenledi. Göçmenler, operasyon sırasında gözaltına alınmamak için kaçarken yaşadıkları derme çatma kampta yangın çıktı (Jose Luis Gonzalez/Reuters)

• 14/30​

  17 Ocak 2025 - Endonezya'nın Orta Cava ilindeki mezarlık alanda, bereket ve bol hasat için şükretmek amacıyla her yıl düzenlenen Rejeban Plabengan töreni sırasında jaran kepang adlı geleneksel dans sergileniyor. İslami öğretilerin geleneksel sanatlarla birleştirildiği törenlerin başka bir işlevi de Kedu bölgesinde dini yayan Ki Ageng Makukuhan'ı anmak (Devi Rahman/AFP)

• 15/30​

  16 Ocak 2025 - Blue Origin'in New Glenn roketi, Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü'nden fırlatıldı. Milyarder Jeff Bezos'un kurduğu uzay şirketi Blue Origin, devasa New Glenn roketini ilk kez havalandırdı. Blue Origin'in, Elon Musk'ın SpaceX'iyle rekabet etme çabalarında son derece önemli görülen fırlatma görevi birkaç yıl ertelenmişti (John Raoux/AP)

• 16/30​

  15 Ocak 2024 - Bir kadın ve çocuk Ibu Dağı patlarken havaya yükselen volkanik küle bakıyor. Endonezya'nın doğusundaki Halmahera Adası'nda bir yanardağın patlamasının ardından binlerce bölge sakini tahliye ediliyor. Endonezya Jeoloji Ajansı, bu yıl 5. kez patlayan yanardağın alarm seviyesini en üst düzeye yükseltti (Azzam/AFP)

• 17/30​

  14 Ocak 2025 - Güney Afrika'da kaçak altın madenindeki madencileri kurtarma operasyonu devam ederken halk ve işçiler protesto ediyor. Hak grupları ve aktivistler polisin, madencileri dışarı çıkmaya zorlamak için yiyecek ve su kaynaklarını kesme taktiklerini eleştiriyor. Güney Afrika'nın Stilfontein eyaletindeki kurtarma operasyonunda halihazırda iki düzineden fazla kaçak madenci kurtarıldı ve en az 15 madencinin cesedine ulaşıldı. Yetkililerle girilen çatışma sırasında yüzlerce kaçak madenci terk edilmiş kuyuda mahsur kalmıştı. Polis en az 100 kaçak madencinin hayatını kaybettiği ve 400'den fazlasının hâlâ yeraltında olduğunu bildiriyor (Christian Velcich/AFP)

• 18/30​

  13 Ocak 2025 - Japonya'da bu yıl 20 yaşına giren kişilerin yetişkinliklerini simgelemek üzere onurlandırıldığı "Reşit Olma Günü" münasebetiyle kimono giyen iki genç kadın, Tokyo'nun merkezindeki Ginza bölgesinde fotoğraf çektirip "20" balonları tutarak kutlama yapıyor. Her ocak ayında, yasal olarak 20 yaşına giren Japonlar, yeni yetişkinlerin resmi kimonolar giydiği, Şinto tapınaklarında dua ettiği ve yerel yetkililerden yeni sorumlulukları hakkında konuşmalar dinlediği "Reşit Olma Günü"nü kutluyor (Richard A. Brooks/AFP)

• 19/30​

  12 Ocak 2025 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'taki mezarlıkta bir çocuk diğerine yemek yediriyor. UNICEF, Gazze'deki 1,1 milyon çocuğun neredeyse tamamının İsrail bombardımanı, yerinden edilme ve kötü yaşam koşulları nedeniyle ruh sağlığı ve psikososyal desteğe ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Çocuklar, hava saldırıları ve aile üyelerinin kaybı nedeniyle kabuslar, kaygı ve felç edici korkular yaşıyor. BM ajansı, birçoğunun agresifleştiğini, içine kapandığını ya da konuşmayı bıraktığını söyledi. Öte yandan İsrail medyasında yer alan habere göre İsrail'in Gazze'de yürüttüğü savaşın maliyeti 67 milyar doları aştı. 7 Ekim 2023'ten itibaren hayatını kaybedenlerin sayısı da 46 bini geçti (Eyad Baba/AFP)

• 20/30​

  11 Ocak 2025 - Ulusal bayrağa sarınmış bir Çad askeri, Abeche'deki Fransız üssünün önünde devriye geziyor. Çad hükümeti, 28 Kasım'da Fransa'yla güvenlik ve savunma işbirliği anlaşmasının sona erdiğini duyurmuştu. Ülke, Fransa'nın Afrika'daki askeri varlığının kilit noktalarından biriydi. Fransa'ya ait askeri birlikler, 31 Ocak 2025’e kadar Çad'ı terk edecek (Joris Bolomey/AFP)

• 21/30​

  10 Ocak 2025 - Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yla eşi Cilia Flores, yemin töreni için Caracas'taki Ulusal Meclis binası Capitolio'da. 2013'ten beri iktidarda olan Maduro, yerel ve küresel tepkilere rağmen üçüncü dönemi için yemin edecek. Törenin arifesinde Maduro taraftarları hükümete destek verirken muhalif lider Maria Corina Machado öncülüğünde binlerce kişi de protesto gösterilerine katılmıştı (Federico Parra/AFP)

• 22/30​

  9 Ocak 2025 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bir helikopterden çekilen fotoğrafta, Los Angeles'ın Pacific Palisades mahallesi yakınlarındaki Palisades yangını sırasında yanan evler görülüyor. ABD Ulusal Muhafız askerleri kargaşayı bastırmak için sokaklara çıkmaya hazırlanırken yetkililer, Los Angeles'ta tüm mahalleleri saran ve binlerce kişiyi yerinden eden devasa orman yangınlarının tamamen kontrol altına alınamadığını söyledi. Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük ikinci kentinin büyük bölümü harabeye dönerken, gökyüzünü duman kaplandı ve neredeyse her binaya keskin bir koku yayıldı (Josh Edelson/AFP)

• 23/30​

  8 Ocak 2025 - Güney Kore'nin azledilen Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un destekçisi 8 Ocak günü erken saatlerde Seul'deki başbakanlık konutunun yakınında düzenlenen mitingde "Hırsızlığı Durdurun" yazısıyla. Güney Kore yolsuzlukla mücadele dedektifleri, başarısız sıkıyönetim girişimi ülkeyi kargaşaya sürükleyen azledilmiş Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol için 7 Ocak'ta mahkeme kararıyla yeni bir tutuklama emri çıkardı. Başsavcı, Yoon Suk Yeol hakkındaki ikinci yakalama emrinin infazı için "iyice hazırlanma" sözü verdi. Yoon'un avukatları da yaklaşık 150 yolsuzlukla mücadele ve polis dedektifi hakkında suç duyurusunda bulundu (Anthony Wallace/AFP)

• 24/30​

  7 Ocak 2025 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Pasadena kentinde çıkan yangını McDonald's restoranı kor yağmuruna tutuldu. Los Angeles'ın bir banliyösünde çıkan şiddetli bir orman yangını binaları yuttu ve kasırga şiddetindeki rüzgarlar bölgeyi kasıp kavururken tahliyelere yol açtı. Santa Monica Dağları'nda milyonlarca dolarlık evlerin bulunduğu lüks bir yer olan Pacific Palisades'te 80 hektardan fazla alan yandı. Angeles Ulusal Ormanı yetkililerine göre, şehrin karşısında, Los Angeles'ın kuzey ucunda, Pasadena yakınlarındaki Eaton Kanyonu'nda çıkan bir başka yangın gecenin ilerleyen saatlerinde 81 hektar hızla tüketti (Josh Edelson/AFP)

• 25/30​

  6 Ocak 2025 - Kanada Başbakanı Justin Trudeau, partisinin yeni liderinin belirlenmesinin ardından Liberal Parti liderliği ve başbakanlık görevlerinden istifa edeceğini açıkladı. Trudeau, başkent Ottawa'da düzenlediği basın toplantısında, ülke içi siyasi "iç çekişmeler" nedeniyle gelecek seçimlerde "en iyi seçenek olamayacağının fakında olduğunu" söyledi. Nisan 2013'ten beri Liberal Parti liderliği ve Kasım 2015'ten bu yana Kanada başbakanlığı görevini yürüten Trudeau, son dönemde parti içi artan memnuniyetsizlik ve düşük kamuoyu desteğiyle karşı karşıya kalmıştı (Patrick Doyle/Reuters)

• 26/30​

  5 Ocak 2025 - Britanyalı aktör Cosmo Jarvis ve Japon oyuncular Anna Sawai, Hiroyuki Sanada ve Tadanobu Asano, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde düzenlenen 82. Altın Küre Ödülleri töreninde. En İyi Drama ödülünü kazanan Shogun'daki üç oyuncu da bireysel ödüllere layık görüldü. Film kategorisinde Emilia Perez 4, The Brutalist ise 3 ödül kazandı (Robyn Beck/AFP)

• 27/30​

  4 Ocak 2025 - Myanmar'ın Bağımsızlık Günü'nde Yangon'daki bir hapishane önünde, serbest bırakılan bir mahkumla yakınları kutlama yapıyor. Myanmar'ın cunta yönetimi, ülkenin bağımsızlığını kazanmasının 77. yıldönümünde, toplu afla 6 binden fazla mahkumu serbest bıraktı. Af kapsamında serbest kalan mahkumların 180'inin yabancı olduğu belirtildi. Myanmar'da bayram ve önemli günlerde toplu af uygulamaları sıkça görülüyor (AFP)

• 28/30​

  3 Ocak 2025 - Suriye'de İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri sınırı yakınlarında terk edilmiş Esad rejimi mevzisinde hasar görmüş bir tank. Esad devrildikten sonra İsrail güçleri, Golan Tepeleri'ndeki askerden arındırılmış tampon bölgeyi ve Suriye topraklarında bir dizi diğer noktayı ele geçirmişti (Bakr Alkasem/AFP)

• 29/30​

  2 Ocak 2025 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinliler yemek sırasında. Britanyalı sivil toplum kuruluşu Oxfam'ın Gazze yetkilisi, "Gazze'de bir yılı aşkın süredir açlık yaşanıyor. Kanıtlar tartışılmaz" dedi ve "Eğer bu açlık değilse, nedir bilmiyorum" diye ekledi. Öte yandan Gazze'deki basın ofisinin açıklamasına göre 7 Ekim 2023'ten beri İsrail saldırılarında öldürülen insani yardım çalışanı sayısı 736 oldu (Hatem Khaled/Reuters)

• 30/30​

  1 Ocak 2025 - Polis, yeni yılın ilk saatlerinde ABD'nin New Orleans şehrinde kalabalığının arasına dalarak en az 10 kişi ölümüne ve 30 kişinin yaralanmasına yol açan aracın etrafında. FBI, olayın bir terör saldırısı olarak soruşturulduğunu ve saldırganın öldüğünü açıkladı. Aracın sürücüsü, kalabalığın arasına daldıktan sonra ateş açarak polisle çatışmaya girmişti (Matthew Hinton/AFP)

Türkiye'nin ancak son dönemde, artan önemine karşın, doğrudan yabancı yatırım çekme konusunda arzu edilen ölçüde yatırım çekemediği de maalesef gözlemleniyor.

Mısır gibi ülkeler, bilhassa üretim alanlarında daha fazla yabancı yatırımcılar için cazip ülkelerdir.

Türkiye'nin ekonomik olarak belki de son yıllarda en önemli başarısı savunma sanayi ve insansız hava araçlarıdır (İHA'lar).

Turizm'de dahi şuursuz bir kitle turizmiyle doğanın taşıma kapasitesinin çok üzerinde ziyaretçi gelirken, o ziyaretçiler için cazip olan doğal varlıklar ne yazık ki aynı etkinlikte korunamamaktadır (tıpkı Salda gölünde olduğu gibi).

Turist sayısı çok gibi gözükse dahi turist başına harcanan para ancak dünya ortalamasına denk gelmektedir ve İspanya, Yunanistan, İtalya ve Fransa gibi diğer Akdeniz ülkelerinin gerisinde.

Bu bağlamda doğal varlıkları koruyan, taşıma kapasitesini geliştiren ve sadece nicelik olarak değil, daha nitelikli turizm çeşitleriyle de hem ülke ekonomisine ve Türkiye markasına katkıda bulunulurken hem de doğanın korunması gerekir.

Böylece, Türkiye'nin doğu ile batı arası bir köprü olmaktan öte, yatırımlar ve uluslararası kuruluşlar, enerji ve ticaret, hem jeopolitik hem de ekonomik açıdan cazibe merkezi olması gerekir.

Yabancı yatırımcıları çekebilmek için şeffaf ve öngörülebilir, uluslararası insan hakları ve ekonomik yönetişim standartlarıyla uyumlu kurumsal yapıların güçlendirilmesi lazım.

Kurallara dayalı öngörülebilir ve şeffaf bir ekonomik kuruluş, ülke ve bölge genelinde iyi yönetişim (good governance) ilkelerinin de yayılmasına ve dolayısıyla daha fazla yatırım çekebilme hususuna önem verilecektir.

Bilhassa uluslararası yönetişim bakımından ve iyi yönetişim bakımından, uluslararası kuruluşlarla yapılacak iş birliği faydalı olacaktır.

Adalete ve uluslararası normlara uyumlu kurumsal yapıların olması, özellikle de özel sektörden finansman sağlanabilmesi için gerekli.

İstanbul merkezli firmalar ve yeni kurumsal bir bankanın olması hem uluslararası kuruluşlara hem de yabancı yatırımcılara güven verece hususlar.

Bu sayede, uluslararası yardım kuruluşları ve diğer uluslararası kurum ve kuruluşların da fonları sayesinde Orta Koridor gibi stratejik amaçlar doğrultusunda gerekli lojistik ve altyapı kapasitesinin de geliştirilmesi mümkün olur.

Neticede, Türkiye'nin stratejik rotalardaki alternatifleri üzerinde güçlü tedarik zincirleri için altyapısı olması bölgeye yardım ulaştırılmasına da destek olacaktır.

Türkiye'nin de kalkınması bu bağlamda önemlidir. Önümüzde Dünyamızı ve ülkemizi bekleyen süreçte bir yandan NATO ve ABD, diğer yandan Çin ve Rusya ile BRICS ülkeleri ile olan ilişkilerin nasıl geliştiği, dünya ekonomisini etkileyecektir.

Türkiye'nin de bir yandan doğu ile batı arası dengeli politikalar geliştirirken, diğer yandan da zaten parçası olduğu TDT'ye ilaveten NATO, AGİT ve OECD gibi kurumlar ile BM Kuruluşlarının da desteğiyle İstanbul'un uluslararası kalkınma alanında bir merkez haline gelmesi fırsatından yararlanılarak jeoekonomik avantajlar da elde edilmeli.

Türkiye'nin Jeopolitik konumu sayesinde somut jeoekonomik avantajlar sağlanabilmesi, Türkiye'nin hem ekonomik ve diplomatik gücünü artıracaktır.





*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Türkiye
jeoekonomi
Doç. Dr. Ali Oğuz Diriöz
yazarlar
Doç. Dr. Ali Oğuz Diriöz Independent Türkçe için yazdı
Doç. Dr. Ali Oğuz Diriöz
Cumartesi, Şubat 1, 2025 - 11:45
Main image:

<p>Görsel: Independent Türkçe/Microsoft/Bing-Copilot</p>

Genişletmek için tıkla ...

TÜRKİYE'DEN SESLER
related nodes:
ABD Başkanı Trump'ın ikinci dönemi yeni başladı, İstanbul'da "Jeoekonomik Kalkınma Bankası" kurmanın tam zamanı
2025'te ikinci Trump dönemi başlarken fırsatlar ve dikkat edilmesi gerekenler; Türkiye de ABD gibi Hindistan'la iş birliğini ilerletmeli
2025'te küresel ekonomide darboğazlar ve iklim meseleleri
Type:
news
SEO Title:
Siyasi coğrafyalarda jeoekonomik kalkınma: Lojistik, gıda ve kurumsal çerçeve
copyright Independentturkish: