- Katılım
- Ocak 16, 2025
- Mesajlar
- 283,401
- Tepkime puanı
- 0
Dış Haberler
ABD Başkanı Donald Trump, 4 yıl arada sonra Beyaz Saray’a döndü. Trump’ın 47. Başkan olarak Oval Ofis’teki ilk gününde iç politikadan dış politikaya kadar birçok alanda imza attığı kararnameler ve yaptığı konuşma dünya çapında büyük yankı uyandırdı. Trump, Kongre’de gerçekleştirilen yemin töreninin ardından gittiği Capital One Arena’da destekçileriyle bir araya geldi. Konuşmasının büyük bölümünde Biden dönemindeki politikaların siyasi, ekonomik ve dış politika anlamında ABD’yi geri götürdüğünü savunan Trump, “Amerika’nın altın çağının şafağına tanıklık ediyorsunuz. Amerika’yı yeniden büyük yapacağız” dedi.
Trump, selefi Joe Biden’ı isim vermeden eleştirerek, önceki yönetimi “radikal ve yozlaşmış” olarak nitelendirdi ve Amerika’nın itibarını yeniden kazanacağını vurguladı. Kendisine yönelik suikast girişimine de değinen Trump, “Tanrı beni Amerika’yı yeniden büyük yapmak için korudu” dedi. Soğuk hava nedeniyle geçit törenini kapalı alana aldıran Trump, konuşmasının ardından birçok başkanlık kararnamesine imza attı. Biden dönemindeki 78 kararnameyi iptal eden Trump’ın, ilk gününde imza attığı kararnamelerden bazıları şöyle:
ABD’nin Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) çekilmesini öngören kararnameyi imzaladı. Örgütün ABD’yi “soyduğunu” iddia eden Trump “Herkes bizi soyuyor. Bu artık olmayacak” dedi. Kararnamede örgütün “uluslararası sağlık krizlerini kötü yönetmesi ve acilen ihtiyaç duyulan reformları yapmamasını gerekçe” gösterildi.
Kararname, örgütün en büyük bağışçısı olan ABD’nin 12 ay içinde tüm finansal katkılarını durdurmasını ve DSÖ bünyesinde çalışan uzmanlarını da geri çekmesini öngörüyor. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, ABD’yi kararı yeniden değerlendirmeye çağırdı.
Trump, enerji üretiminin artırılmasına yönelik Ulusal Enerji Acil Durumu ilan etti. Bu kapsamda enerji projeleri için izin gerekliliklerinin kolaylaştırılması ve enerji santrallerinin inşalarının hızlandırılmasını sağlayacak kararnameyi imzaladı. Alaska’nın doğal kaynak potansiyelinin ortaya çıkarılmasına yönelik bir kararnameyi de imzalayan Trump, ABD kara sularının büyük bir kısmında petrol ve doğal gaz sondajının yasaklanmasına yönelik kararnameyi ise iptal etti.
Ayrıca Trump, Biden yönetiminin 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşılmasını hedefleyen kararnamelerini de yürürlükten kaldırdı.
Trump, küresel sıcaklık artışını sınırlamak üzere tasarlanan Paris İklim Anlaşması’ndan ABD’yi bir kez daha çekti. ABD’nin dünyanın en fazla sera gazı salımı yapan ve en büyük petrol ve doğalgaz üreticilerinden birisi olması nedeniyle bu karar küresel çapta ciddi sonuçlar doğurabilir.
Trump, ABD’nin yalnızca “erkek ve kadın olmak üzere iki cinsiyeti” tanıyacağını ilan eden bir kararname yayımladı. Kararname, devlet iletişimleri, sivil hakların korunması ve federal finansmanın yanı sıra cezaevlerine ilişkin transseksüel politikasını, pasaport ve vize gibi resmi belgeleri de etkileyecek.
Aynı kararnamede “toplumsal cinsiyet ideolojisini” teşvik eden tüm hükümet programları, politikaları, açıklamaları ve iletişimleri sona erdi. Ayrı bir kararnameyle de federal hükümet bünyesindeki tüm “çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık (DEI)” programlarını durdurdu.
Trump, Biden yönetiminin Batı Şeria’da Filistinlilere yönelik şiddete karışan aşırılıkçı Yahudi yerleşimcilere yaptırım öngören kararnamesini de kaldırdı. Yaptırımların İsrail’in iç işlerine müdahale olduğunu söyleyen İsrail Maliye Bakanı Smotrich, Filistin topraklarında yeni gaspların sinyalini verdi. Eski İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ise kararın “uzun yıllara dayanan bir adaletsizliğin düzeltilmesi olduğunu” söyledi.
Filistin Dışişleri Bakanlığı ise kararın “İsrail’in Gazze’de işlediği soykırım ve zorunlu göç suçlarını kopyalayıp, bunları Batı Şeria’ya taşıyabileceği” uyarısı yaptı.
6 Ocak 2021’deki Kongre baskını olaylarına karışmakla suçlanarak yargılanması devam eden veya ceza almış bin 500’den fazla kişi için af kararnamesi çıkardı. 6 Ocak olaylarıyla ilgili suçlanan kişiler için Trump “bunlar rehine” derken derhal serbest bırakılmaları emri verdi.
Trump ayrıca Kongre baskınıyla ilgili olarak “kışkırtıcı komplo kurmaktan” hüküm giyen aşırı sağcı gruplar Oath Keepers ve Proud Boys üyelerinin cezalarını da hafifletti.
Trump, annesi babası vatandaş olmayıp ABD’de doğan çocuklara vatandaşlık hakkı tanıyan uygulamayı da imzaladığı başkanlık kararnamesi ile sonlandırdı. ABD anayasasının güvence altına aldığı bu hak, göçmen karşıtları tarafından yasadışı göçü özendirdiği iddiasıyla eleştiriliyor. Trump’ın bu hakkı geri alması için önünde büyük hukuki engeller olduğu belirtilirken Kongre’nin de üçte iki oyuna ihtiyacı var.
Trump, hükümetin tam kontrolü sağlanana ve ileriye dönük hedefler anlaşılana kadar, ordu ve diğer bazı istisnai kategoriler hariç tüm federal işe alımların dondurulması içeren bir kararnameye de imza attı.
Federal çalışanların derhal tam zamanlı fiziki olarak işlerine dönmeleri şartı getiren Trump, ayrıca binlerce federal hükümet çalışanlarının kovulmasını kolaylaştırdı.
İşe dönüş emri ve kamu hizmetindeki korumaların kaldırılmasıyla, başkanın uzun yıllar hizmet eden hükümet çalışanlarını kendi siyasi gündemine sadık kişilerle değiştirmesini amaçladığı ifade ediliyor.
Trump, Meksika sınırında olağanüstü hal ilan ederek ABD ordusuna sınırı izleme emri verirken bir dizi katı göç politikası da devreye girdi. Kararname dahilinde Trump, Meksika’daki duvarın inşasına devam edilmesi talimatı da verdi. Ülkeye yasal yollarla göç etme imkânı tanıyan “CBP One” adlı uygulama kaldırıldı. Senato ise federal makamları hırsızlık ya da şiddet suçu işlemekle itham edilen göçmenleri gözaltına almakla yükümlü kılan yasa tasarısını onayladı. Trump ayrıca duruşmaları sürerken göçmenlerin ABD’de yaşamalarının önünü açan “yakala ve bırak” politikasını da sonlandırdı.
Trump’ın ilk kararnameleri arasında İçişleri Bakanı’na Meksika Körfezi’nin adını “Amerika Körfezi” olarak değiştirme talimatı veren emir de yer aldı.
Trump, ABD’ye çok sayıda göçmenin giriş yapmasına izin verdikleri gerekçesiyle Kanada ve Meksika’ya yüzde 25 ek gümrük vergilerinin 1 Şubat’tan itibaren devreye girebileceğini söyledi.
ABD’nin başkenti Washington’ın yanı sıra New York, Chicago ve Charlotte’ta yüzlerce kişi, ABD’de başkanlık görevini devralan Donald Trump’ı protesto etti. Göçmen yanlısı pankartlarla bir araya gelen bazı göstericilerin Filistin bayrağı taşıdığı ve kefiye taktığı görüldü. Meksika ve Brüksel’de binlerce kişi Trump’ın göreve başlamasını protesto etti.
∗∗∗
İsviçre’nin Davos kasabasında Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) 55’inci Yıllık Toplantıları, ABD’de Başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump’ın gölgesinde dün başladı. Davos’taki zirvede konuşma yapan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Avrupa’nın Trump ile müzakerelere hazır olduğunu ancak ticarette küresel rekabetin kızıştığı bir ortamda bloğun Çin ve diğer ülkelerle ilişkilerini iyileştirmeye çalışacağını” söyledi. “ABD’nin önemli bir ortak olmaya devam ettiğini” belirten von der Leyen, “Değerlerimiz değişmeyecek. Ama değişen dünyada bu değerleri savunmak için eyleme geçme şeklimizi değiştirmeli ve nerede ortaya çıkarlarsa çıksınlar fırsatları aramalıyız” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, 4 yıl arada sonra Beyaz Saray’a döndü. Trump’ın 47. Başkan olarak Oval Ofis’teki ilk gününde iç politikadan dış politikaya kadar birçok alanda imza attığı kararnameler ve yaptığı konuşma dünya çapında büyük yankı uyandırdı. Trump, Kongre’de gerçekleştirilen yemin töreninin ardından gittiği Capital One Arena’da destekçileriyle bir araya geldi. Konuşmasının büyük bölümünde Biden dönemindeki politikaların siyasi, ekonomik ve dış politika anlamında ABD’yi geri götürdüğünü savunan Trump, “Amerika’nın altın çağının şafağına tanıklık ediyorsunuz. Amerika’yı yeniden büyük yapacağız” dedi.
BIDEN DÖNEMİNE ELEŞTİRİ
Trump, selefi Joe Biden’ı isim vermeden eleştirerek, önceki yönetimi “radikal ve yozlaşmış” olarak nitelendirdi ve Amerika’nın itibarını yeniden kazanacağını vurguladı. Kendisine yönelik suikast girişimine de değinen Trump, “Tanrı beni Amerika’yı yeniden büyük yapmak için korudu” dedi. Soğuk hava nedeniyle geçit törenini kapalı alana aldıran Trump, konuşmasının ardından birçok başkanlık kararnamesine imza attı. Biden dönemindeki 78 kararnameyi iptal eden Trump’ın, ilk gününde imza attığı kararnamelerden bazıları şöyle:
• DSÖ’DEN ÇEKİLDİ
ABD’nin Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) çekilmesini öngören kararnameyi imzaladı. Örgütün ABD’yi “soyduğunu” iddia eden Trump “Herkes bizi soyuyor. Bu artık olmayacak” dedi. Kararnamede örgütün “uluslararası sağlık krizlerini kötü yönetmesi ve acilen ihtiyaç duyulan reformları yapmamasını gerekçe” gösterildi.
Kararname, örgütün en büyük bağışçısı olan ABD’nin 12 ay içinde tüm finansal katkılarını durdurmasını ve DSÖ bünyesinde çalışan uzmanlarını da geri çekmesini öngörüyor. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, ABD’yi kararı yeniden değerlendirmeye çağırdı.
• ENERJİDE ACİL DURUM VE İKLİM KARARLARI
Trump, enerji üretiminin artırılmasına yönelik Ulusal Enerji Acil Durumu ilan etti. Bu kapsamda enerji projeleri için izin gerekliliklerinin kolaylaştırılması ve enerji santrallerinin inşalarının hızlandırılmasını sağlayacak kararnameyi imzaladı. Alaska’nın doğal kaynak potansiyelinin ortaya çıkarılmasına yönelik bir kararnameyi de imzalayan Trump, ABD kara sularının büyük bir kısmında petrol ve doğal gaz sondajının yasaklanmasına yönelik kararnameyi ise iptal etti.
Ayrıca Trump, Biden yönetiminin 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşılmasını hedefleyen kararnamelerini de yürürlükten kaldırdı.
Trump, küresel sıcaklık artışını sınırlamak üzere tasarlanan Paris İklim Anlaşması’ndan ABD’yi bir kez daha çekti. ABD’nin dünyanın en fazla sera gazı salımı yapan ve en büyük petrol ve doğalgaz üreticilerinden birisi olması nedeniyle bu karar küresel çapta ciddi sonuçlar doğurabilir.
• TOPLUMSAL CİNSİYETE SAVAŞ AÇTI
Trump, ABD’nin yalnızca “erkek ve kadın olmak üzere iki cinsiyeti” tanıyacağını ilan eden bir kararname yayımladı. Kararname, devlet iletişimleri, sivil hakların korunması ve federal finansmanın yanı sıra cezaevlerine ilişkin transseksüel politikasını, pasaport ve vize gibi resmi belgeleri de etkileyecek.
Aynı kararnamede “toplumsal cinsiyet ideolojisini” teşvik eden tüm hükümet programları, politikaları, açıklamaları ve iletişimleri sona erdi. Ayrı bir kararnameyle de federal hükümet bünyesindeki tüm “çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık (DEI)” programlarını durdurdu.
• İŞGALCİLERE YAPTIRIM KALKTI
Trump, Biden yönetiminin Batı Şeria’da Filistinlilere yönelik şiddete karışan aşırılıkçı Yahudi yerleşimcilere yaptırım öngören kararnamesini de kaldırdı. Yaptırımların İsrail’in iç işlerine müdahale olduğunu söyleyen İsrail Maliye Bakanı Smotrich, Filistin topraklarında yeni gaspların sinyalini verdi. Eski İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ise kararın “uzun yıllara dayanan bir adaletsizliğin düzeltilmesi olduğunu” söyledi.
Filistin Dışişleri Bakanlığı ise kararın “İsrail’in Gazze’de işlediği soykırım ve zorunlu göç suçlarını kopyalayıp, bunları Batı Şeria’ya taşıyabileceği” uyarısı yaptı.
• KONGRE BASKININA AF KARARI
6 Ocak 2021’deki Kongre baskını olaylarına karışmakla suçlanarak yargılanması devam eden veya ceza almış bin 500’den fazla kişi için af kararnamesi çıkardı. 6 Ocak olaylarıyla ilgili suçlanan kişiler için Trump “bunlar rehine” derken derhal serbest bırakılmaları emri verdi.
Trump ayrıca Kongre baskınıyla ilgili olarak “kışkırtıcı komplo kurmaktan” hüküm giyen aşırı sağcı gruplar Oath Keepers ve Proud Boys üyelerinin cezalarını da hafifletti.
• ABD’DE DOĞANLARA VATANDAŞLIK HAKKINA SON
Trump, annesi babası vatandaş olmayıp ABD’de doğan çocuklara vatandaşlık hakkı tanıyan uygulamayı da imzaladığı başkanlık kararnamesi ile sonlandırdı. ABD anayasasının güvence altına aldığı bu hak, göçmen karşıtları tarafından yasadışı göçü özendirdiği iddiasıyla eleştiriliyor. Trump’ın bu hakkı geri alması için önünde büyük hukuki engeller olduğu belirtilirken Kongre’nin de üçte iki oyuna ihtiyacı var.
• FEDERAL HÜKÜMETİN KONTROLÜ
Trump, hükümetin tam kontrolü sağlanana ve ileriye dönük hedefler anlaşılana kadar, ordu ve diğer bazı istisnai kategoriler hariç tüm federal işe alımların dondurulması içeren bir kararnameye de imza attı.
Federal çalışanların derhal tam zamanlı fiziki olarak işlerine dönmeleri şartı getiren Trump, ayrıca binlerce federal hükümet çalışanlarının kovulmasını kolaylaştırdı.
İşe dönüş emri ve kamu hizmetindeki korumaların kaldırılmasıyla, başkanın uzun yıllar hizmet eden hükümet çalışanlarını kendi siyasi gündemine sadık kişilerle değiştirmesini amaçladığı ifade ediliyor.
• GÖÇ ÖNLEMLERİ VE SINIRDA OLAĞANÜSTÜ HAL
Trump, Meksika sınırında olağanüstü hal ilan ederek ABD ordusuna sınırı izleme emri verirken bir dizi katı göç politikası da devreye girdi. Kararname dahilinde Trump, Meksika’daki duvarın inşasına devam edilmesi talimatı da verdi. Ülkeye yasal yollarla göç etme imkânı tanıyan “CBP One” adlı uygulama kaldırıldı. Senato ise federal makamları hırsızlık ya da şiddet suçu işlemekle itham edilen göçmenleri gözaltına almakla yükümlü kılan yasa tasarısını onayladı. Trump ayrıca duruşmaları sürerken göçmenlerin ABD’de yaşamalarının önünü açan “yakala ve bırak” politikasını da sonlandırdı.
• MEKSİKA KÖRFEZİ
Trump’ın ilk kararnameleri arasında İçişleri Bakanı’na Meksika Körfezi’nin adını “Amerika Körfezi” olarak değiştirme talimatı veren emir de yer aldı.
∗∗∗
TİCARET SAVAŞI İÇİN TARİH VERDİ
Trump, ABD’ye çok sayıda göçmenin giriş yapmasına izin verdikleri gerekçesiyle Kanada ve Meksika’ya yüzde 25 ek gümrük vergilerinin 1 Şubat’tan itibaren devreye girebileceğini söyledi.
∗∗∗
ABD HALKI SOKAKLARA İNDİ
ABD’nin başkenti Washington’ın yanı sıra New York, Chicago ve Charlotte’ta yüzlerce kişi, ABD’de başkanlık görevini devralan Donald Trump’ı protesto etti. Göçmen yanlısı pankartlarla bir araya gelen bazı göstericilerin Filistin bayrağı taşıdığı ve kefiye taktığı görüldü. Meksika ve Brüksel’de binlerce kişi Trump’ın göreve başlamasını protesto etti.
∗∗∗
DAVOS’TA TRUMP GÖLGESİ: FIRSATLARI ARAMALIYIZ
İsviçre’nin Davos kasabasında Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) 55’inci Yıllık Toplantıları, ABD’de Başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump’ın gölgesinde dün başladı. Davos’taki zirvede konuşma yapan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Avrupa’nın Trump ile müzakerelere hazır olduğunu ancak ticarette küresel rekabetin kızıştığı bir ortamda bloğun Çin ve diğer ülkelerle ilişkilerini iyileştirmeye çalışacağını” söyledi. “ABD’nin önemli bir ortak olmaya devam ettiğini” belirten von der Leyen, “Değerlerimiz değişmeyecek. Ama değişen dünyada bu değerleri savunmak için eyleme geçme şeklimizi değiştirmeli ve nerede ortaya çıkarlarsa çıksınlar fırsatları aramalıyız” dedi.