- Katılım
- Ocak 16, 2025
- Mesajlar
- 145,715
- Tepkime puanı
- 0
Bir 14 Mart Haftası daha geride kaldı.
TTB bu sene 14 Mart Haftası için “Başka Bir Sağlık Sistemi Mümkün” başlığını belirlemiş, çalışmaları da Şubat ayı başında başlatmıştı. O günden itibaren bir dizi tabip odasında paneller, çalıştaylar, sempozyumlar, toplantılar düzenlendi; Şubat’ın son haftasında İstanbul’dan Ankara’ya Beyaz Yürüyüş, 1 Mart günü de Ankara’da Büyük Hekim Buluşması gerçekleştirildi. Son olarak da 14 Mart gönü için G(ö)REV çağrısı yapıldı.
TTB’nin “Sağlık sistemi çöktü” tespitinden yola çıkarak bir buçuk aydır yürüttüğü “Başka Bir Sağlık Sistemi, Başka Bir Hekimlik Ortamı Mücadele Programı” etraflıca değerlendirmeyi gerektiren bir dizi tecrübe de biriktirmiş oldu.
Ben bugünlük Memleket Tabipliği’nde TTB’nin geçen hafta açıkladığı “Türkiye’ye Özgü Sağlık Sistemi Önerisi”nden kısa bir özeti paylaşayım.
Sağlık Finansmanı: Başka Bir Sağlık Sistemi’nin tüm hizmetleri merkezi bütçeden finanse edilecektir. Katkı payı, ilave ücretler, tamamlayıcı sigorta gibi cepten kişisel harcamalar gerekmeyecek, kimlik kartı yeterli olacaktır. Kaynak tahsisinde koruyucu sağlık hizmetlerine öncelik verilecektir.
Finansman ve hizmet sunumunun tek çatı altında yürütüldüğü bir sistem ile sağlık hizmetlerinin herkes için erişilebilir olması sağlanabilir. Kamunun ortak kaynaklarının demokratik kamuculuk perspektifiyle yönlendirilmesi toplumsal ihtiyaçlara denk düşecek, hizmet alım prensibine ihtiyacı ortadan kaldıracak, özel sağlık kuruluşlarının gerçek anlamda özelleşmesini sağlayarak ikili anlayışı ortadan kaldıracaktır.
Örgütlenme ve Sağlık Hizmet Sunumu: Sağlık sisteminin örgütlenmesinin temelinde yer alacak koruyucu sağlık hizmetleri tedavi edici hizmetlerin yükünü azaltacak bir ön aşama olmaktan çıkarılarak toplumsal ihtiyaçlar ve eşitlikçilik prensibiyle önceliklendirilecektir. Basamaklandırılmış sağlık hizmetleri; yaşam, çalışma, üretim ve eğitim alanlarının bütününü kapsayan, tek ve entegre bir sistem içinde örgütlenecektir. Sağlık hizmetleri bölgelerin ihtiyaçlarına göre merkezi olarak planlanacak ve bilimsel sağlık yönetim ilkelerine göre yönetilecektir. Hizmetler tüm basamaklarda bölge temelli ve nüfusa dayalı olarak sunulacak ve sadece birinci basamak sağlık hizmetlerinde değil, tüm basamaklarda bütüncül bir anlayış benimsenecektir.
Sağlık hizmetleri merkezi devlet ile yerel yönetimler arasındaki uyumlu bir işleyişle yürütülecektir. Sağlık hizmetlerinin toplumla bütünleşik olması esastır.
Bunun gereği olarak sağlık sisteminin düzenli ve etkili işlemesini sağlamak için politika belirleme, uygulama ve denetim süreçlerine meslek örgütleri, sendikalar ve toplum temsilcilerinin katılımı sağlanacaktır. Kamu hastaneleri kamu yönetiminde olacak, taşeron, hizmet alımı, kamu-özel işbirliği gibi uygulamalar olmayacaktır. Özel hastaneler kamu kaynaklarından yararlanmaksızın kendilerine başvuran kişilere hizmet verecektir.
Başka Bir Sağlık Sistemi herkesin ihtiyacı olan sağlık hizmetlerine zamanında ve nitelikli bir şekilde ulaşmasını sağlayacaktır. Bütüncül, kapsayıcı ve eşitlikçi bir sağlık anlayışı benimsenecektir. Hizmet sunumunun her aşaması kamu tarafından, çalışanların ve toplumun katılımı ile yürütülecektir. Hizmet bilimsel-teknolojik gelişmeler doğrultusunda kişiye ve çevreye yönelik ve nitelikli olarak verilecektir. Sağlığa erişimin önündeki coğrafi, kültürel, sosyal, organizasyonel, anadil gibi bariyerler kaldırılacaktır.
Sağlık emekçilerinin özlük hakları iyileştirilecek, iş güvencesi sağlanacak, sözleşmeli çalışma olmayacaktır. Sağlık çalışanları tam süre çalışacak ve ek iş yapmak zorunda kalmayacaklardır. Performans ve ciro baskısı yerine emekliliğe yansıyan, tek kalemden oluşan, sabit ve insanca yaşam sağlamaya yeterli ücretlendirme olacaktır.
Sağlık Emek Gücü: Etkili bir sağlık sistemi ancak iyi eğitim alarak gerek mesleki gerek yönetsel olarak bilgi ve beceriyle donanmış, iş güvencesine sahip ve emeğinin karşılığını alan bir hizmet sunucusuyla mümkün olabilir. Sağlık emekçilerinin özne olduğu, sağlık hizmet üretiminde söz sahibi olduğu mekanizmalar geliştirilecektir.
Sağlık kurumları kadın sağlık çalışanlarının ihtiyaçlarını gözetecek şekilde yapılandırılacaktır. Yönetimlerde cinsiyet kotası uygulanacak, sağlık kurumları cinsiyetçi dilden arındırılmış, mobbing ve cinsiyetçi şiddetin engellendiği , cinsel sağlık, tıbbi kürtaj ve üreme sağlığı hizmetlerinin ulaşılabilir olduğu hale getirilecektir.
Sağlık hizmetleri niceliğe göre değil niteliği esas alan bilimsel objektif kriterlere göre ölçülecek ve denetlenecektir.
İş yerlerinin güvenli hale getirilebilmesi için işyeri hekimlerinin işverenlerden maddi olarak bağımsızlaştırılacak ve insiyatif alabilecekleri yetkileri olan bir sistem kurulacaktır.
Taşeron aracılığı ile çalışmaya her alanda son verilecektir.
Tıp eğitimi, sağlık meslek eğitimi kamu tarafından nitelikli bir şekilde verilecektir. Hizmet içi eğitim programları ile çalışanlar desteklenecektir.
Not: İlgilenenler TTB’nin “Türkiye’ye Özgü Sağlık Sistemi Önerisi”nin bütününe https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=b8d90028-fdb5-11ef-b48b-18e01ce73658 adresinden ulaşabilirler.
TTB bu sene 14 Mart Haftası için “Başka Bir Sağlık Sistemi Mümkün” başlığını belirlemiş, çalışmaları da Şubat ayı başında başlatmıştı. O günden itibaren bir dizi tabip odasında paneller, çalıştaylar, sempozyumlar, toplantılar düzenlendi; Şubat’ın son haftasında İstanbul’dan Ankara’ya Beyaz Yürüyüş, 1 Mart günü de Ankara’da Büyük Hekim Buluşması gerçekleştirildi. Son olarak da 14 Mart gönü için G(ö)REV çağrısı yapıldı.
TTB’nin “Sağlık sistemi çöktü” tespitinden yola çıkarak bir buçuk aydır yürüttüğü “Başka Bir Sağlık Sistemi, Başka Bir Hekimlik Ortamı Mücadele Programı” etraflıca değerlendirmeyi gerektiren bir dizi tecrübe de biriktirmiş oldu.
Ben bugünlük Memleket Tabipliği’nde TTB’nin geçen hafta açıkladığı “Türkiye’ye Özgü Sağlık Sistemi Önerisi”nden kısa bir özeti paylaşayım.
∗∗∗
Sağlık Finansmanı: Başka Bir Sağlık Sistemi’nin tüm hizmetleri merkezi bütçeden finanse edilecektir. Katkı payı, ilave ücretler, tamamlayıcı sigorta gibi cepten kişisel harcamalar gerekmeyecek, kimlik kartı yeterli olacaktır. Kaynak tahsisinde koruyucu sağlık hizmetlerine öncelik verilecektir.
Finansman ve hizmet sunumunun tek çatı altında yürütüldüğü bir sistem ile sağlık hizmetlerinin herkes için erişilebilir olması sağlanabilir. Kamunun ortak kaynaklarının demokratik kamuculuk perspektifiyle yönlendirilmesi toplumsal ihtiyaçlara denk düşecek, hizmet alım prensibine ihtiyacı ortadan kaldıracak, özel sağlık kuruluşlarının gerçek anlamda özelleşmesini sağlayarak ikili anlayışı ortadan kaldıracaktır.
∗∗∗
Örgütlenme ve Sağlık Hizmet Sunumu: Sağlık sisteminin örgütlenmesinin temelinde yer alacak koruyucu sağlık hizmetleri tedavi edici hizmetlerin yükünü azaltacak bir ön aşama olmaktan çıkarılarak toplumsal ihtiyaçlar ve eşitlikçilik prensibiyle önceliklendirilecektir. Basamaklandırılmış sağlık hizmetleri; yaşam, çalışma, üretim ve eğitim alanlarının bütününü kapsayan, tek ve entegre bir sistem içinde örgütlenecektir. Sağlık hizmetleri bölgelerin ihtiyaçlarına göre merkezi olarak planlanacak ve bilimsel sağlık yönetim ilkelerine göre yönetilecektir. Hizmetler tüm basamaklarda bölge temelli ve nüfusa dayalı olarak sunulacak ve sadece birinci basamak sağlık hizmetlerinde değil, tüm basamaklarda bütüncül bir anlayış benimsenecektir.
Sağlık hizmetleri merkezi devlet ile yerel yönetimler arasındaki uyumlu bir işleyişle yürütülecektir. Sağlık hizmetlerinin toplumla bütünleşik olması esastır.
Bunun gereği olarak sağlık sisteminin düzenli ve etkili işlemesini sağlamak için politika belirleme, uygulama ve denetim süreçlerine meslek örgütleri, sendikalar ve toplum temsilcilerinin katılımı sağlanacaktır. Kamu hastaneleri kamu yönetiminde olacak, taşeron, hizmet alımı, kamu-özel işbirliği gibi uygulamalar olmayacaktır. Özel hastaneler kamu kaynaklarından yararlanmaksızın kendilerine başvuran kişilere hizmet verecektir.
Başka Bir Sağlık Sistemi herkesin ihtiyacı olan sağlık hizmetlerine zamanında ve nitelikli bir şekilde ulaşmasını sağlayacaktır. Bütüncül, kapsayıcı ve eşitlikçi bir sağlık anlayışı benimsenecektir. Hizmet sunumunun her aşaması kamu tarafından, çalışanların ve toplumun katılımı ile yürütülecektir. Hizmet bilimsel-teknolojik gelişmeler doğrultusunda kişiye ve çevreye yönelik ve nitelikli olarak verilecektir. Sağlığa erişimin önündeki coğrafi, kültürel, sosyal, organizasyonel, anadil gibi bariyerler kaldırılacaktır.
Sağlık emekçilerinin özlük hakları iyileştirilecek, iş güvencesi sağlanacak, sözleşmeli çalışma olmayacaktır. Sağlık çalışanları tam süre çalışacak ve ek iş yapmak zorunda kalmayacaklardır. Performans ve ciro baskısı yerine emekliliğe yansıyan, tek kalemden oluşan, sabit ve insanca yaşam sağlamaya yeterli ücretlendirme olacaktır.
∗∗∗
Sağlık Emek Gücü: Etkili bir sağlık sistemi ancak iyi eğitim alarak gerek mesleki gerek yönetsel olarak bilgi ve beceriyle donanmış, iş güvencesine sahip ve emeğinin karşılığını alan bir hizmet sunucusuyla mümkün olabilir. Sağlık emekçilerinin özne olduğu, sağlık hizmet üretiminde söz sahibi olduğu mekanizmalar geliştirilecektir.
Sağlık kurumları kadın sağlık çalışanlarının ihtiyaçlarını gözetecek şekilde yapılandırılacaktır. Yönetimlerde cinsiyet kotası uygulanacak, sağlık kurumları cinsiyetçi dilden arındırılmış, mobbing ve cinsiyetçi şiddetin engellendiği , cinsel sağlık, tıbbi kürtaj ve üreme sağlığı hizmetlerinin ulaşılabilir olduğu hale getirilecektir.
Sağlık hizmetleri niceliğe göre değil niteliği esas alan bilimsel objektif kriterlere göre ölçülecek ve denetlenecektir.
İş yerlerinin güvenli hale getirilebilmesi için işyeri hekimlerinin işverenlerden maddi olarak bağımsızlaştırılacak ve insiyatif alabilecekleri yetkileri olan bir sistem kurulacaktır.
Taşeron aracılığı ile çalışmaya her alanda son verilecektir.
Tıp eğitimi, sağlık meslek eğitimi kamu tarafından nitelikli bir şekilde verilecektir. Hizmet içi eğitim programları ile çalışanlar desteklenecektir.
Not: İlgilenenler TTB’nin “Türkiye’ye Özgü Sağlık Sistemi Önerisi”nin bütününe https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=b8d90028-fdb5-11ef-b48b-18e01ce73658 adresinden ulaşabilirler.