Türkiye Psikiyatri Derneği: Sahte alkol zehirlenmeleri karşı acil önlem alınmalı

Elizabet · Şub 26, 2025

Son günlerde sahte içkiye bağlı ölümler artıyor. Türkiye Psikiyatri Derneği, metanol içeren alkollü içeceklerin neden olduğu zehirlenmelerin önlenmesi için acil önlemler alınması gerektiğini vurgulayarak yetkilileri uyardı.

Türkiye Psikiyatri Derneği Alkol Madde Kullanım Bozuklukları Çalışma Birimi, başta fiyatlandırma ve vergi politikaları olmak üzere insanların güvenli ürünlere ulaşmalarını engelleyen, tüketim alanında sahte içecek üretiminin bir sektör haline gelmesine sebep olan uygulamaların bir halk sağlığı sorununa dönüştüğüne dikkat çekerek "Sorumlu devlet kurumları tarafından sahte alkollü içecek üretimi ve tüketimine doğrudan ya da dolaylı neden olan tüm uygulamaların gözden geçirilmesi, düzeltilmesi, güvenli ürünlere ulaşım, üretim ve denetleme politikalarının acilen yürürlüğe girmesi gerekmektedir" açıklamasını yaptı.

SALGIN ŞEKLİNDE İLERLİYOR

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Metanol veya metil alkol (sahte alkollü içecek), endüstride yaygın olarak kullanılan ancak insan tüketimi için son derece tehlikeli olan toksik bir bileşiktir. Metanol otomotiv sanayinde kullanılan bazı sıvılar, çözücüler, boyalar, ucuz parfüm ve en sık olarak da kolonya gibi çeşitli ürünlerde bulunan bir hammaddedir. Genellikle içildikten/yutulduktan sonra zehirlenmeye yol açsa da, solunması veya cilt tarafından emilmesi de sağlığa zararlıdır ve zehirlenmeye sebep olabilir. Son 20 yılda dünya genelinde bildirilen metanol zehirlenme vakalarının salgın şeklinde yayılmış olması, kimyasal maruziyetin azaltılmasına yönelik önleme çalışmalarına daha fazla önem verilmesi gerektiğini göstermektedir. Metanol zehirlenmelerinin genellikle kaza veya özkıyım orijinli olduğu, çoğunlukla nispeten pahalı olan etanol yerine daha ucuz olan metanolden üretilen kolonya ve parfümlerin içilmesinin metanol zehirlenmelerine yol açtığı bildirilmektedir. Türkiye’de metanol zehirlenmesine bağlı ölümlerin büyük çoğunluğu, yasadışı yollarla üretilen, metanol içeren alkollü içecekler veya ev yapımı alkollerin tüketiminden kaynaklanmaktadır.

Son dönemde ülkemizde, sahte alkollü içeceklerin tüketimi sonucu meydana gelen metanol zehirlenmelerinin ciddi boyutlara ulaştığı ve bu doğrultuda kamuoyunun acil ve kapsamlı bir şekilde bilgilendirilmesi gerektiği görülmektedir. Sahte alkollü içeceklerin dolaşımını engellemek, toplum bilincini artırmak ve ilgili kurumları (emniyet, yerel yönetimler, maliye vb.) harekete geçirmek için disiplinler arası bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda, yalnızca yasal yaptırımların uygulanması yeterli olmayıp, koruyucu-önleyici hizmetlerin ve bilinçlendirme çalışmalarının da eş zamanlı olarak yürütülmesi gerekmektedir. Bu alanda ivedilikle gerçekleştirilecek çalışmalar, sahte alkollü içecek üretimi, dağıtımı ve tüketiminin önlenmesine katkı sağlayarak, geri dönüşü mümkün olmayan sağlık kayıplarının ve ölümlerin engellenmesine yardımcı olacaktır. Bu rapor, metanol zehirlenmelerinin bilimsel temellerini, sağlık üzerindeki etkilerini ve önleyici stratejileri ele alarak, halk sağlığını korumak adına gereken önlemleri vurgulamayı amaçlamaktadır."

3'TE BİRİ ÖLÜMLE SONUÇLANIYOR

Akut metanol zehirlenmesinin yüksek mortalite (ölüm) oranı ve ciddi sekellere yol açabilme potansiyeli nedeniyle küresel çapta önemli bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendirildiği kaydedilen açıklamada, "Ülkemizde yapılan bir çalışmada, acil servise başvuran metanol zehirlenmesi vakalarının üçte birinin ölümle sonuçlandığı bildirilmiştir. Metanol zehirlenmesinin belirtileri spesifik olmadığı için tanı ve tedavide gecikmeler yaşanabilmektedir. Ayırıcı tanının doğru yapılabilmesi için hasta ve yakınlarından ayrıntılı bir öykü alınmalı, özellikle ev yapımı alkol tüketimi sorgulanmalıdır. Metanol alımını takip eden ilk 5 saat içerisinde sarhoşluk belirtileri gözlenebilirken, genellikle 10-24 saat içinde zehirlenme belirtileri ortaya çıkmaktadır. Metanol zehirlenmesinde en önemli belirtiler arasında görme bozuklukları (çift görme, bulanık görme, görme keskinliğinin azalması, ışıktan rahatsız olma, görme alanında daralma ve körlük) yer almakta olup, bu semptomlar tanı koymada ve hemodiyaliz gibi hayat kurtarıcı tedavi süreçlerinin başlatılmasında kritik bir yol gösterici niteliğindedir. Alımdan sonraki 30. saatten itibaren ise ciddi metabolik asidoz gelişmekte ve bu durum klinik semptomların şiddetlenmesine neden olmaktadır. Metanol zehirlenmesinin diğer klinik belirtileri arasında uyku hali, baş ağrısı, bulantı, kusma, solunum sıkıntısı, şiddetli karın ağrısı, vücutta morarma, böbrek yetmezliği, solunum yetmezliği, epileptik nöbetler ve koma gibi merkezi sinir sistemi depresyonuna yol açan semptomlar yer almaktadır" denildi.

DENETİMLER SIKILAŞTIRILMALI

Psikiyatri Derneği, metanol zehirlenmelerinin yalnızca bireysel bir sağlık sorunu olmadığını aynı zamanda toplumsal bir halk sağlığı krizi anlamına geldiğine dikkat çekti. Açıklamada "Bilimsel veriler, yasal düzenlemeler ve halk sağlığı uygulamaları bir arada ele alınarak, sahte alkol kaynaklı zehirlenme ve ölümlerin önüne geçmek mümkündür" denildi.

>> Halkı bilinçlendirme çalışmaları artırılmalı, medya desteği sağlanmalı ve kampanyalar genişletilmelidir.

>> Denetimler sıkılaştırılarak yasa dışı üretim ve satış engellenmelidir.

>> Zehirlenme vakalarına hızlı ve etkili müdahale edebilmek için, acil servislerde metanol zehirlenmesine yönelik tanı ve tedavi protokolleri güçlendirilmeli, aynı zamanda antidot tedavisine erişim kolaylaştırılmalıdır.

>> Bu önlemler etkin şekilde hayata geçirilirse, metanol zehirlenmeleri kaynaklı ölümler ve sakatlıklar büyük ölçüde azaltılabilir.

Türkiye Psikiyatri Derneği: Sahte alkol zehirlenmeleri karşı acil önlem alınmalı

Elizabet

Administrator

SALGIN ŞEKLİNDE İLERLİYOR​

3'TE BİRİ ÖLÜMLE SONUÇLANIYOR​

DENETİMLER SIKILAŞTIRILMALI​

SALGIN ŞEKLİNDE İLERLİYOR

3'TE BİRİ ÖLÜMLE SONUÇLANIYOR

DENETİMLER SIKILAŞTIRILMALI